Lezers van deze kolommen zijn al wel even vertrouwd met Blick Bassy, de Kameroener, die vanuit Parijs opereert en met deze plaat aan zijn vierde productie toe is. Die is deze keer behoorlijk politiek geladen: “1958” is het jaar waarin op 13 september Ruben Um Nyobé door een regen aan Franse geweerkogels aan flarden geschoten werd. Um Nyobé was de man, die het verzet tegen de Franse kolonisator organiseerde -op vreedzame wijze- maar die ongeveer hetzelfde lot onderging als Patrice Lumumba in Congo en Mehdi Ben Barka in Marokko: ze werden ongeveer doodgezwegen in de geschiedschrijving, die na de onafhankelijkheid nog voornamelijk door de ex-kolonisator gepleegd werd.

Blick Bassy, die het grootste deel van die geschiedenis in Frankrijk op school onderwezen kreeg, had al lang een onbehaaglijk gevoel bij de Franse versie: teveel dingen werden verzwegen of achteraf in blauw, wit en rood ingekleurd, zodanig dat de wonden uit het verleden nooit helemaal geheeld geraakten. In het Bassa, de taal van zijn voorouders en ook die van Um Nyobé, zingt Blick zijn bezorgdheid uit en roept hij op de geschiedenis recht aan te doen. Daartoe schreeft hij elf songs, die opgehangen worden aan zijn prachtige soulvolle stem en zijn erg herkenbaar, klaterend gitaarspel en verder vorm krijgen via erg subtiele arrangementen, waarin zowel de cello van Clément Petit, de toetsen van Alexi Merrill en de trombone van Johan Blanc een plaats krijgen.

Ook de chaotische manier van leven in de snel ontwikkelende steden passeert de revue in “Wøni”, dat ook het haast epidemische overmatige drankgebruik van zijn volksgenoten beschrijft. in “Mpodol” -wat eigenlijk “hij die de stem van het volk vertolkt” betekent en de roepnaam van Um Nyobé was- gaat het dan weer over het rurale, harmonieuze leven van vroeger, toen de mensen nog echt samenleefden en dingen deelden Met andere woorden: het dorp dat Afrika ooit was, is stilaan een grootstad aan het worden en daar komen serieuze groeipijnen bij kijken die, mede omwille van een grotendeels onuitgeschreven verleden, een prima cocktail vormen voor stammentwisten en broederstrijd: alcohol, overbevolking, werkloosheid….het zijn allemaal dingen die Bassy bezorgd maken en waarover hij dus zingt. Zo is “Ngwa” een nummer waarin Bassy de geest van Um Nyobé aanroept en hem brieft over de huidige gang van zaken in Kameroen en “Ngui Yi” een aanklacht aan het adres van de jonge Kameroeners, die blindweg in de val vol loze beloften van het Westen trappen.

Die harde thema’s verpakt hij nochtans erg zacht en teder: dit is een plaat van een liehebbende émigré, die gewoon erg graag wil dat het met het land waar hij en zijn ouders vandaan komen, weer goed gaat. Blick Bassy is een echte “man van het woord”: hij zingt als een dichter, schrijft als een zanger en doet dat allemaal vanuit een bijzonder ontwikkelde empathie. Deze plaat is niet alleen maar een aanklacht, het is vooral een oproep tot handeling: Afrika moet zichzelf verankeren in zijn tradities, anders zal het er nooit in slagen zichzelf te emanciperen. Zelden zoveel politieke krachtdadigheid zo balsemend en zacht weten uitgesproken worden en dit is dan ook een formidabel statement, dat, ondanks de afwezigheid van ook maar enig percussie-instrument erg krachtig binnenkomt. Deze zomer te zien op Esperanzah in Floreffe op 3 augustus. U bent alvast gewaarschuwd!

(Dani Heyvaert)